Από «Της Άρνης το νερό» στα «Διόδια» και το «Κάθε Φορά»
Συνέντευξη στην Κική Μουστακίδου
Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς νέους δημιουργούς του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού και ταυτόχρονα ένας ερμηνευτής με βάθος και ξεχωριστή ταυτότητα. Ο Σταύρος Σιόλας, από το πρώτο βραβείο που κέρδισε στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης το 2006 με το κομμάτι «Της Άρνης το νερό» μέχρι τη μουσική που έγραψε για τα «Διόδια» με τη Φωτεινή Βελεσιώτου, για το «Κάθε Φορά» με τον Γιάννη Κότσιρα και για τη «Δύσκολη Σιωπή» με την Ελεονώρα Ζουγανέλη, έχει καταφέρει να μας συνοδεύει σε διάφορες στιγμές της ζωής μας.
Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Αθήνα, με καταγωγή από τη Βόρεια Ελλάδα, ο Σταύρος Σιόλας ανηφορίζει στη Θεσσαλονίκη με διάθεση να συνδεθεί με το κοινό και να παρουσιάσει στη σκηνή την αλήθεια του.
Το ραντεβού δίνεται απόψε το βράδυ στη μουσική σκηνή «Ξέφωτο» (Λυκούργου 5, Λαδάδικα, ώρα έναρξης: 22.30), σε ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει δικές του συνθέσεις αλλά και τραγούδια που αγαπάμε από τον Θανάση Παπακωνσταντίνου μέχρι τον Μάνο Χατζιδάκι.
Στην κουβέντα μας στο Σάρωθρον, τα λόγια μας απέκτησαν το πορφυρό χρώμα που είχε ο ουρανός της Θεσσαλονίκης στο πιο ζωντανό του ηλιοβασίλεμα…
Έχω την αίσθηση ότι όλα αυτά τα χρόνια μεγαλώνεις και ωριμάζεις συνειδητά, όπως συνειδητά γράφεις μουσική και επιλέγεις με ποιους καλλιτέχνες θα συνεργαστείς.
Είναι συνειδητές οι συνεργασίες μου και όχι τυχαίες. Από την άλλη, πιστεύω σε αυτά που μας φέρνει η ζωή. Εμείς επιλέγουμε όμως αν θα τα κρατήσουμε, αν θα συμβαδίσουμε με αυτά. Προφανώς η ζωή τυχαία μου έχει φέρει και άλλου είδους συναντήσεις, οι οποίες δεν ένιωθα ότι με αφορούσαν ιδιαίτερα οπότε δεν οδήγησαν κάπου.
Έτσι τυχαία η ζωή σου έφερε το τραγούδι στο δρόμο σου, ενώ ξεκίνησες να γίνεις ηθοποιός;
Ναι, ξεκίνησα να γίνω ηθοποιός, αλλά το σενάριο της μουσικής για μένα δεν ήταν σενάριο φαντασίας. Είχα πάντα τη μουσική ως μεγάλη αγάπη μέσα μου, απλώς παλιότερα ήταν εκείνη η απόφασή μου, είχε γείρει η ζυγαριά προς το θέατρο. Μετά δοκίμασα την τύχη μου στη μουσική και έμεινα εκεί.
Μέσα σε ποιο περιβάλλον εμπνέεσαι για να γράψεις; Διαμορφώνεις τις συνθήκες ή είναι κάτι που σε επισκέπτεται;
Καμιά φορά πιστεύω ότι θα ήθελα να απομονωθώ και να βρεθώ σε ένα περιβάλλον που είναι ιδανικό για να μπορέσει κανείς να κάνει μια ενδοσκόπηση και να ανοίξει τους αγωγούς ώστε να επικοινωνήσει με αυτό από το οποίο προέρχεται η έμπνευση. Αλλά έρχεται κιόλας και σε βρίσκει εκεί που δεν το περιμένεις. Για παράδειγμα, πολύ παλιότερα ήμουν μέσα σε ένα κλαμπ, βαρούσε δυνατή χορευτική μουσική και έγραψα στίχους για ένα ολόκληρο τραγούδι. Απομακρύνθηκα τόσο πολύ από αυτό που συνέβαινε εκεί μέσα και εμπνεύστηκα. Σκέψου τα φώτα, τα φωτορυθμικά, τη μουσική να βαράει, τον κόσμο και εσύ να είσαι μόνος σου, χαμένος μέσα στον εαυτό σου.
Συνεργάζεσαι κυρίως και δίνεις τα τραγούδια σου σε γυναίκες ερμηνεύτριες. Γιατί αυτή η επιλογή;
Ισχύει απόλυτα. Πάντα με συγκινούσαν και με συγκινούν οι γυναίκες ηρωίδες των τραγουδιών. Δεν ξέρω γιατί. Από άνδρες, μου άρεσε πάντα η φωνή του Λιδάκη και του Κότσιρα, είναι δύο από τις αγαπημένες μου φωνές.
Ο Πόλυς Κυριάκου, που έχει γράψει τους στίχους στα «Διόδια», έχει πει ότι αυτό το τραγούδι είναι σαν να ψιθυρίζει μια προσευχή. Τι θέση έχει αυτό το κομμάτι μέσα σου και ποιες χορδές του κόσμου πιστεύεις ότι έχει αγγίξει;
Αυτό το κομμάτι ήταν πάνω στο γραφείο ενός άλλου συνθέτη και του το ζήτησα. Διάβασα του στίχους, είπα «αυτό είναι ωραίο! Θα το κάνεις κάτι;». Μου απάντησε «άμα το θες, πάρ’ το». Και το πήρα. Είναι μια κομβική στιγμή για μένα, όπως είναι και «Της Άρνης το νερό». Είναι πράγματι μια προσευχή, «να πέφτει σαν ζεστή βροχή η αγάπη». Από την άλλη, ο κόσμος το εκλαμβάνει ποικιλοτρόπως. Άλλοι σαν μια διακήρυξη για το ελεύθερο κάμπινγκ («τζάμπα οικόπεδο σε παραλία»), άλλοι το αφιερώνουν σε αγαπημένους τους που δεν ζουν πια, άλλοι σαν μια ερωτική άνοιξη. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι όλοι οι άνθρωποι που με έχουν πλησιάσει, το συνδυάζουν με σημαντικές στιγμές τους και αν υπάρχει ένας λόγος για να γράφουμε τραγούδια, είναι αυτός.
Το «Κάθε Φορά», με τη φωνή του Γιάννη Κότσιρα σε στίχους από τον Σταύρο Σταύρου, έχει μια άλλη διάθεση, πιο εξωστρεφή.
Ναι, αλλά αν προσέξεις μιλάει για μια τραγική κατάσταση. Το «κάθε φορά που τελειώνει ο κόσμος» στην ουσία του είναι τραγικό, στις μέρες μας νιώθεις διαρκώς ότι ο κόσμος φτάνει στα όρια τους. Και στο περιβάλλον της ελληνικής κρίσης και στο περιβάλλον της διεθνούς κρίσης αξιών. Έχει και μια αναφορά στους πρόσφυγες, «να με κρατάς έξω από το νερό,
στο παγερό τ’ αγριεμένο κύμα της ξενιτιάς, φως μου, μη βραχώ». Δηλαδή, θέλω να πω, είναι εξωστρεφές αλλά όχι ανούσιο και επιφανειακό. Με το ανώδυνο δε θέλω να συνδεθώ.
Επομένως υπάρχουν αυτό που λέμε εύκολα και δύσκολα τραγούδια; Εσύ γράφεις δύσκολα κομμάτια;
Κινδυνεύουμε να πέσουμε στο χάσμα της αντίληψης που υπάρχει για το τι είναι εύκολο και τι δύσκολο, τι είναι ραδιοφωνικό και τι όχι. Αυτό είναι το πρόβλημα στην ανθρώπινη επικοινωνία: χρησιμοποιούμε έναν κοινό όρο, αλλά ο καθένας έχει τη δική του αντίληψη για αυτόν και δεν καταλήγουμε σε κάποιο συμπέρασμα. Μια τραγουδίστρια κάποτε μου είπε «είσαι καλός στα δύσκολα». Και έχει μια αλήθεια αυτό. Για παράδειγμα, το «Της Άρνης το νερό» είναι ένα μοιρολόι αποχωρισμού, ένα μοιρολόι είναι πάντα δύσκολο. Και ξέρεις κάτι; Αυτό είναι η περηφάνεια μου. Και τα «Διόδια» στην αρχή δεν θεωρήθηκαν ραδιοφωνικό τραγούδι. Εύκολο για τα ραδιόφωνα είναι γρήγορο ρυθμικά, ανώδυνο στιχουργικά και εντός εισαγωγικών χαρούμενο, όπου εκεί φτάνουμε μέχρι και το σαχλό και χυδαίο, σε όλα τα είδη μουσικής. Θέλω να πιστεύω ότι λειτουργώ σαν να μην με αφορά.
Info
Ο Σταύρος Σιόλας στο Ξέφωτο, Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου, 22.30
Μαζί του στη σκηνή και οι υπέροχοι μουσικοί Στέλιος Φράγκους (πλήκτρα), Δημήτρης Καζάνης (βιολί), Ευγενία Πανταζόγλου (γκάϊντα, κλαρίνο)
Περισσότερα στο facebook event της εμφάνισης του Σταύρου Σιόλα
Μέσα στο 2018 αναμένεται να κυκλοφορήσει ένας νέος δίσκος με τον Σταύρο Σιόλα να ερμηνεύει συνθέσεις του Λουκά Θάνου, που έχει συνεργαστεί με το Νίκο Ξυλούρη και τον Γιάννη Χαρούλη, σε ποίηση του Πάνου Δημητρόπουλου. Μια δουλειά που παρουσιάζει την πιο λυρική πλευρά του ερμηνευτή.
Περισσότερα για τον Σταύρο Σιόλα στην επίσημη σελίδα του στο facebook